Identičan etnički prostor Bošnjaka bogumila i muslimana

[Rejhana]

jedino sto jeste zaista fakt je da CB nije bila bogumilska

Tačno. Mada se dugo zadržala ta teorija, i brojni istoričari su je isticali, i to vrsni istoričari, poput Ćirkovića, Račkog, Ruvarca, Ante Babića, Šanjeka, Klajića, Solovjeva, Jiričeka, Ćorovića, Kniewalda, Schmausa, Leopolda Mandića, Jalimama (koji mi je bio profesor ) Znači oni su zastupali tezu da se radilo o dualističkoj, manihejskoj, bogumilskoj crkvi, koja je imala učenje slično zapadnim dualistima - katarima.

Međutim, nauka ne bi bila nauka kada ne bi pobijala teorije, hipoteze i iznosila nove teze bazirane na dostupnosti novootkrivenih izvora, detaljnijem iščitavanjaju starih izvora, na osnovu novih saznanja, zapažanja i istraživanja, itd. Zanimljivo je da za istoriju srednjovjekovne Bosne, posebno period od 1200 do 1500 godine imamo svega 470 primarnih izvora, znači dokumenata iz tog perioda, tu spadaju razne povelje, korespondencije, pisma, ugovori, crkveni spisi. To je kvantitavini, tehnički problem kod svih nas na Balkanu. Uzmimo npr. za poređenje, da samo za period vladavine ugarskog kralja Žigmunda Luksemburškog imamo 3000 dokumenata. Bugari su tu tek u problemu, oni imaju svega 30-ak primarnih izvora. Uzroci tome su brojni, ratovi, stradanja, pljačka dokumenata, ali naravno, radilo se i o slaboj pismenosti budući da se radi o planinskoj, izolovanoj zemlji, onkraj svijeta, gdje je pismenost bila dostupna samo vodećim feudalnim porodicama, crkvenim prelatima, dok se većina stanovnišva bavila agrarom i stočarstvom, i imala taj neki kmetovski, pa čak i robovski status (to je posebna tema) pa shodno tome nije imala vremena za obrazovanje i kontemplaciju.

Ovako mali broj dokumenata omogućava naravno i razne izlete, teorije koje nemaju veze sa naukom, nastoje se popuniti praznine domišljanjima, konstrukcijama, mitovima, izmišljenim ili nepouzdanim predajama, a nerijetko u tu zamku upadnu i sami istoričari, iz ovih ili onih razloga. Budući da je to popularno, a nekima čak i korisno, u zadnjih 30 godina posebno među pojedinim bošnjačkim istoričarima, ali i onima koji to nisu, tj. pseudo, wannabe " istoričari", ponovo je oživio i razvio se taj mit o bogumilima, koji nema uporišta u nauci osim da stvori iluzije o identitetu ili da zabavi čitaoce. Zadnji takav pokušaj je i knjiga Jasne Šamić, "Mit o bogumilima", koju sam prestala čitati kod rečenice da se radilo o "dualističkom monoteizmu" Jasnu cijenim kao pisca, mislioca, filozofa, ali Jasna nije istoričarka, tako da je ovo njen put u nepoznato, ali očito je vidjela da se ta priča kod narodnih masa prodaje, pa je i ona odlučila krenuti tim stopama. Baš sam čitala nedavno reakciju Emira Filipovića na twitteru povodom te knjige.

[gozila555]

kakvi bogumili kakvi bakaraci, samo katolici franjevci su vodili racuna o Bosni,bez kojih danas ne bi znali za bosansko kraljevstvo i njene kraljeve. jedini ko je vodio sve spise srednjovjekovne Bosne su bili franjevci katolici,koji su i osnovali nekoliko gradova po Bosni.prisustvo bogumila je bilo manjinsko.bogumili vuku porijeklo iz bugarske .

[Rejhana]

CB definitivno nije bila bogumilska, to je konsenzus modernih historicara

e sad da li je bila katolicka ili pravoslavna, postoje razlicita misljenja, prema Vine-u doktrinarno pravoslavna, prema nekim drugim katolicka, moje neko misljenje je da je bio miks organizacijski-doktirnarno/dogmatski i obredno i istocnog i zapadnog krscanstva

Lovrenović je koliko se sjećam govorio o pravoslavnoj varijanti?

moguće
jezik bogoslužja jeste bio domaći
s tim, kako je i @Rejhana napisala, granicno podrucje velike sizme smo bili, pa je moguc mix i jednog i drugog

Da se radilo o crkvi - episkopiji ortodoksne teologije i slavenskog liturgijskog jezika koja se zbog političkih razloga, u 13. vijeku, izdvojila iz rimokatoličke jurisdikcije i obavljala ulogu samostalne crkve u Bosanskoj banovini a kasnije Kraljevini Bosni zastupali su Petranović, Glušac, Truhelka, Šidak, Marko Vego, John Fine, Dragojlović, pa između ostalih i Lovrenović. Petranović, Glušac, a u novije vrijeme M. Petrović su, doduše, Crkvu Bosansku smatrali isključivo pravoslavnom crkvom, dok su druge gore navedene pristalice njene pravovjernosti ipak nalazile neki poseban status za nju u okvirima opšte kršćanske ortodoksije, odnosno bazičnih kršćanskih učenja, prihvatljivih kako rimokatoličkoj, tako i pravoslavnoj crkvi.

Da bi se zaista detaljnije bavilo učenjem Crkve bosanske, potrebno je poznavati detaljno katoličku i pravoslavnu teologiju, kristologiju, učenja i dogme, kao i kontekst vremena i prostora u kojem je ta crkva nastala i u kojem se razvijala. Mi također često imamo problem da se prosto jezički povežemo s istim pojmovima koje su ljudi govorili u srednjem vijeku. To je generalni problem u svjetskoj istoriji, razumijevanje srednjeg vijeka, koji je period sam za sebe, mnogo prožet teološkim pojmovima.

[Tvrtko II Kotromanić]

@Rejhana

[zposao]

Kvalitetna tema