Banjaluka i njenih 45 džamija

[Tipicoti]

RUŠENJE BANJALUČKIH DŽAMIJA 1993.GODINE (2)

7.5.1993.

FERHAD PAŠINA DŽAMIJA



Ferhad-pašina ili bolje znana kao Ferhadija izgrađena je 1579. godine u klasičnom otomanskom stilu i predstavlja jedno od najuspješnijih arhitektonskih ostvarenja bosanske arhitekture 16. vijeka.
Gradnju džamije je finansirao Ferhat-paša Sokolović bosanski sandžak beg. U kompleksu Ferhadije su se također nalazila i 3 turbeta: Ferhat-paše, njegove unuke Safikadune i njegovih bajraktara, željezna i kamena ograda sa česmom na ćošku, šadrvan i staro mezarje u bašti. Kasnije je kompleks dopunjen sa sahat-kulom izgrađenom nedaleko od Ferhadije. Džamija je 18 m široka, 14 m dugačka, a vrh kupole je 18 m visok. Munara je visoka 43 metra. Ferhadija je uvrštena u kulturnu baštinu Bosne i Hercegovine 1950. godine, a kasnije je bila uvrštena na listi spomenika svjetske baštine pri UNESCO-u (nulta kategorija kulturnog spomenika).

Izgrađena je 1579.god.
Srušena je 7.5.1993.god.

Džamija je obnovljena 2016. god.

[Tipicoti]

RUŠENJE BANJALUČKIH DŽAMIJA 1993.GODINE (3)

7.5.1993.

ARNAUDIJA DŽAMIJA



Džamija Arnaudija (Džamija Hasana defterdara ili Defterdarija džamija) bila je izgrađena je u klasičnom osmanlijskom stilu kao i Ferhadija džamija.
Jedan od potpisnika Ferhad-pašine vakufname, ministar finansija Bosanskog pašaluka - defterdar Hasan efendija podigao je 1595. godine ovu lijepu potkupolnu džamiju poznatu pod imenom Arnaudija ili Defterdardija, koja se nalazila u Donjem Šeheru u Banjoj Luci, nedaleko od Ferhadije džamije.

Izgrađena je 1595.god.
Srušena je 7.5.1993.god.

Obnova džamije je u toku.

[Tipicoti]

RUŠENJE BANJALUČKIH DŽAMIJA 1993.GODINE (4)

11.5.1993.

VRBANJSKA DŽAMIJA



Vrbanjska džamija je bila četvrta džamija koja je srušena u Banjaluci 1993. godine.
Nalazi se u banjalučkom naselju Vrbanja. Džamija je bila temeljito obnovljena 1973. godine.

Izgrađena je u 17. vijeku.
Srušena je 11.5.1993.god.

Džamija je obnovljena 2003. god.

[Tipicoti]

RUŠENJE BANJALUČKIH DŽAMIJA 1993.GODINE (5)

17.5.1993.

HADŽI ZULFIKAR DŽAMIJA



Hadži Zulfikar (Tulekova) džamija spada u red klasični mahalskih džamija sa drvenom munarom i četvero vodnim krovom i jedna je od sedam Novoselijskih džamija.Nastala je kao i ostale banjalučke džamije u 16. vijeku.

Izgrađena je u 16. vijeku.
Srušena je 17.5.1993.god.

Džamija je obnovljena.

[Tipicoti]

RUŠENJE BANJALUČKIH DŽAMIJA 1993.GODINE (6)

26.5.1993.

BEHRAM EFENDIJINA DŽAMIJA



Behrem-efendijina, odnosno Behrem-begova džamija nalazi se u banjalučkom naselju Novoselija. Proglašena je za nacionalni spomenik Bosne i Hercegovine.Nacionalni spomenik sastoji se od džamije sa kuijom (podzemna prostorija za ibadet1), turbetom, mektebom, haremom, česmom, kapijom i kamenim zidom koji ograđuje kompleks.

Izgrađena je 1560.god.
Srušena je 26.05.1993.god.

Džamija je obnovljena 2005. god.

[Tipicoti]

RUŠENJE BANJALUČKIH DŽAMIJA 1993.GODINE (7)

4.7.1993.

SOFI MEHMED-PAŠINA DŽAMIJA



4.jula 1993.god. su u Banjaluci srušene tri džamije, jedna od njih je bila Jama ili Sofi Mehmed-pašina džamija.

Jama ili Sofi Mehmed-pašina džamija nalazi se u banjalučkom naselju Gornji Šeher. Jama džamiju izgradio je Sofi Mehmed-paša kao prvi bosanski namjesnik sa sjedištem u Banjaluci između 1554. i 1555. godine, bila je druga po starosti džamija na području Banje Luke. Pod zaštitom UNESCO-a kao kulturni spomenik svjetske baštine III. kategorije.
Jama džamija – mjesto ispunjenja želja. Mještani Gornjeg Šehera kažu kad se ulazi u džamiju zamisli se želja…

Izgrađena je 1555.god.
Srušena je 4.7.1993.god.

Džamija je obnovljena.

[Tipicoti]

RUŠENJE BANJALUČKIH DŽAMIJA 1993.GODINE (8)

4.7.1993.

GAZENFERIJA DŽAMIJA





Gazanfer-begova ili Gazanferija džamija nalazi se u Mejdanu, na desnoj obali Vrbasa, u Banjoj Luci. Natpis na džamiji nije sačuvan, ali s obzirom na činjenicu da je Gazanfer bio savremenik Ferhat-paše Sokolovića i Hasan-efendije Defterdara, najvjerovatnije je Gazanfer-begova džamija izgrađena krajem 16. vijeka. Osnivač džamije Gazanfer-beg je supotpisnik kao svjedok na Ferhad-pašinoj vakufnami iz 1578. godine.

Izgrađena je u 16. vijeku.
Srušena je 4.7.1993.god.

Džamija je obnovljena.

[Tipicoti]

RUŠENJE BANJALUČKIH DŽAMIJA 1993.GODINE (9)

4.7.1993.

MEHDI-BEGOVA DŽAMIJA





Mehdi-bega Imamovića džamija ili mahdibegija, Hisečka džamija, nalazi se u banjalučkom naselju u Hiseta. Mehdi begova džamija je sagrađena 1630. a njen vakif je bio Mehdi beg Imamović.Uz džamiju a i preko puta Kozarske ulice nalazi se pripadajući harem sa brojnim lijepo urađenim starim nišanima.

Izgrađena je 1630.god.
Srušena je 4.7.1993.god.

Džamija je obnovljena.

[Tipicoti]

RUŠENJE BANJALUČKIH DŽAMIJA 1993.GODINE (10)

14.7.1993.

HADŽI ŠABANOVA DŽAMIJA




14.jula 1993.god. su u Banjaluci srušene tri džamije, jedna od njih je bila Šabanagina džamija.

Hadži Šabanova ili Šabanagina džamija nalazi se u u Desnoj Novoseliji. Džamija je bila izgrađena od ćerpiča i drveta, kao i sa drvenom munarom.
Nažalost nemamo sliku kako je džamija izgledala prije 1993.godine.

Izgrađena je u 17. vijeku.
Srušena je 14.7.1993.god.

Džamija je obnovljena.

[Tipicoti]

RUŠENJE BANJALUČKIH DŽAMIJA 1993.GODINE (11)

14.7.1993.

HADŽI KURD DŽAMIJA





Hadži Kurd džamija nalazi se u banjalučkom naselju Lijevoj Novoseliji.


Izgrađena je u 17. vijeku.
Srušena je 14.7.1993.god.

Džamija je obnovljena 2009. god.

[Tipicoti]

RUŠENJE BANJALUČKIH DŽAMIJA 1993.GODINE (12)

14.7.1993.

HADŽI BEGZADOVA DŽAMIJA





Grabska ili Hadži-Begzadova džamija nalazi se u banjalučkom naselju Grabu. Izgrađena je 1528. godine. Na džamiji su 1909. godine zazidane sofe i vjerovatno promijenjena unutrašnjost, o čemu nema podataka. Poslije zemljotresa 1969. godine džamija je porušena, izgrađena nova sa betonskom munarom i betonskim sofama


Izgrađena je 1528.god.
Srušena je 14.7.1993.god.

Džamija je obnovljena 2008. god.

[Tipicoti]

RUŠENJE BANJALUČKIH DŽAMIJA 1993.GODINE (13)

6.9.1993.

HADŽI PERVIZOVA DŽAMIJA





Potočka ili Hadži-Pervizova džamija, nalazi se u banjalučkom naselju Potok. Proglašena je za nacionalni spomenik Bosne i Hercegovine


Izgrađena je u 17. vijeku.
Srušena je 6.9.1993.god.

Džamija je obnovljena 2011. god.

[Tipicoti]

RUŠENJE BANJALUČKIH DŽAMIJA 1993.GODINE (14)

8.9.1993.

HADŽI OSMANBEGA DŽAMIJA




Talih ili Hadži Osmanbega džamija nalazi se u banjalučkom naselju Pobrđe.
Nažalost nemamo sliku kako je džamija izgledala prije 1993.godine.


Izgrađena je između 1580. i 1616. godine.
Srušena je 8.9.1993.god.

Džamija je obnovljena.

[Tipicoti]

RUŠENJE BANJALUČKIH DŽAMIJA 1993.GODINE (15)

9.9.1993.

HADŽI OMEROVA DŽAMIJA





Hadži Omerova ili Dolačka džamija sagrađena je 1686. godine u isto imenoj mahali koja se nalazi na ušću rijeke Crkvene u Vrbas i u podgrađu tvrđave Kastel.Klasična je četverovodna bosanska džamija koja je nekad imala i otvorene sofe koje su u međuvremenu zazidane.Posjeduje pripadajući harem u kojem se nalaze brojni stari nišani.


Izgrađena je 1686.god.
Srušena je 9.9.1993.god.

Džamija je obnovljena 2007. god.

[Tipicoti]

RUŠENJE BANJALUČKIH DŽAMIJA 1993.GODINE (16)

9.9.1993.

HADŽI SALIHA DŽAMIJA





Stupnička džamija ili džamija Hadži Saliha nalazi se u banjalučkom naselju u Stupnica. Izgrađena je 1595. godine. Pod zaštitom UNESCO-a kao kulturni spomenik svjetske baštine III. kategorije.


Izgrađena je 1595.god.
Srušena je 9.9.1993.god.

Džamija je obnovljena 2008. god.

[Tipicoti]

RUŠENJE BANJALUČKIH DŽAMIJA 1993.GODINE (17)

15.12.1993.

SAHAT KULA



A Nju, našu Sahat kulu, su ostavili za kraj.

Ono šta je počelo 9.aprila 1993. god. rušenjem prve džamije u Banjaluci (Sefer-begove džamije) završeno je te srijede 15. decembra 1993. god. rušenjem Sahat kule.

Tog 15. decembra minirano je i turbe Ferhad-paše, te njegovih barjaktara. Bagerom su porušeni šadrvan, portal, česma i ograda, a zatim Safikadunino turbe kao i svi nišani u haremu Ferhadije džamije. Među njima porušen je i mezar Ali-paše Rizvanbegovića hercegovačkog vezira, koga je 1851. godine ubio Omer-paša Latas u blizini Banja Luke.

Istog dana je minirano i Halil-pašino turbe koje se nalazi na prostoru Hiseta, u Kozarskoj ulici, na pola puta između Donjeg i Gornjeg Šehera.



Banjalučka sahat-kula se nalazila u banjalučkoj čaršiji, u neposrednoj blizini Ferhadije džamije i nacionalni je spomenik Bosne i Hercegovine. Spadala je u značajne objekte i predstavljala je specifičan javni objekt nezaobilazan za arhitektonsko - urbanistički razvoj grada Banjaluke. Sahat-kula je bila bitan element prilikom identifikacije banjalučke čaršije nalazeći se uvijek kao sastavni element svih vizura ovog prostora. Objekat sahat-kule je bio kompozicijski i koncepcijski usko povezan sa objektom Ferhad-pašine džamije i ostalim objektima stare čaršije u Banjoj Luci. U pronađenoj Ferhat-begovoj vakufnami može se zaključiti da je podignuta oko 1587. godine. Prema određenim zapisima u vakufnami postoji vjerovatnoća da je banjalučka sahat-kula najstarija sahat-kula u Bosni i Hercegovini.

Izgled Sahat kule od 1587. do 1969. god. (zemljotres 1969.god.)


Izgled Sahat kule od 1969. do 1993. god.



Izgrađena je 1587.god.
Srušena je 15.12.1993.god.

Obnova još nije počela.

[Tipicoti]

TURBE U GRADSKOM PARKU SLUŽILO KAO JAVNI WC

Turbe u gradskom parku mnogo godina je služilo kao javni WC, a mnogi banjalučani i ne znaju da je cjeli gradski park bio mezaristan (muslimansko groblje) i da je tridesetih godina 20.vijeka pretvoren na jedan vrlo podmukao način prevarom u centralni gradski park Banja Luke.U centru parka nalazila se nekada i džamija koja je srušena kao i mnogobrojni nadgrobni spomenici nišani.


Izvor: FB Džamija I Vakufi Ferhad Paše Sokolovića

[banjaluka078]

na jedan vrlo podmukao način prevarom u centralni gradski park Banja Luke

Objašenje za ovo, molim. Kakav način, o čemu se radi? Ali nešto provjerljivo i malo kredibilnije od FB grupe.

[sinuhe]

To zemljiste je prodala Vakufska uprava za izgradnju parka ali su se protivili gradnji paviljona, javnog WC-a, i kioska.
Taj prvobitni park je bio ljepsi od sadasnjeg i prethodnog.

[banjaluka078]

To znam. Ne znam o kakvoj se prevari ili čemu već radilo.

[Tipicoti]

[Tipicoti]

BANJALUČKA KIRAETHANA (ČITAONICA)

Kiraethanu je projektovao 1890. Ćiril Metod Iveković. Zgrada je jedna od nekoliko izgrađenih u BL u pseudo Maurskom stilu.
Bila je locirana na glavnoj ulici, odmah do džamije Ferhadije.
U skladu sa vladajućim duhom Romantizma tog vremena arhitekt je idejno projektovao kiraethanu u orijentalnom, egzotičnom stilu kao odgovor na Otomansku arhitekturu grada, doduše koristeći Maurske elemente, umjesto lokalnih.

Banjalučka kiraethana je još jedan u nizu objekata koji je zapao za oko banu Milosavljeviću i koji je radi toga morao biti srušen.
U službenom izvještaju navedeno je da je kiraethana srušena da bi se navodno proširio put prema Gornjem Šeheru.
U suludim idejama ovog rođenog Nišlije nisu bili pošteđeni mnogi objekti koji su Banja Luku činili Banja Lukom a nisu odgovarali njegovim planovima i planovima tadašnjeg Beograda.
Pored kiraethane srušen je ogroman broj objekata iz Osmanskog i Austro ugarskog perioda bez ikakve racionalne potrebe.