Sinkretizam vjerovanja

[Teea]

U historiji religija, medjusobnim utjecajima nastaje spajanje razlicitih kultova i religioznih ideja, primanje obicaja i obreda od drugih, potisnutih religija.Mitologija, kao pra-majka filozofije se javlja na samom pocetku razvitka ljudske misli, covek pokusava da putem mita objasni pojave koje su tajnovite i misterijozne.Mit je danas u sredistu interesovanja jer se nijedan fenomen kulture ne moze razumeti, ada se u njemu ne sagleda prisustvo mita. Danas uglavnom postoje dve tendencije: Za i Protiv mita.U XVIII veku, u doba prosvetiteljstva dolazi do dominacije razuma pa mit gubi na vaznosti. Sa Hegelom u teoriji u filozofiji, ali i u socijalnoj praksi XIX/XX veka dovrseno je ukidanje mitskog i imaginarnog. Razum postaje izraz pragmaticne,civilizacijske tendencije.

Shamanizam najstariji oblik religije

S porijeklom u paleolitiskom periodu, shamanizam moze da se nadje u korijenima mnogih velikih religija svijeta, kao i na rubovima mnogih drugih,prisutan u religijama svih kontinenata i na svim nivoima kulture.

U Kini nastaje tokom kasnog paleolita (8000. god. p.n.e.) i traje kroz Xia (2100. god. p.n.e. – 1600. god. p.n.e.), Shang (1600. god. p.n.e. – 1046. god. p.n.e.) i dinastiju Zapadni Zhou kada su shamani imali ulogu komuniciranja sa bogovima i lecenja pacijenata.

Shamanizam je postojao na Tibetu pre dolaska Budizma. Moris Barbo je utvrdio veliku slicnost u Shamanistickom prakticiranju medju indijancima Britanske Kolumbije i onog na Tibetu. Slican oblik, mozda i potpuno samostalno, razvio se u jugozapadnoj Africi. Kao i sve drugo i Shamanizam je popustio pred dostignucima evropske civilizacije.

Indijanski shamani bavljenje lecenjem i njihova hirurska vjestina su svakako vazno razdoblje u historiji medicine.

Vjerovalo se da shamani mogu da komuniciraju sa duhovima.
Shaman je iscjelitelj i duhovni vodja.Oni su najuticajniji ljudi u plemenu i gotovo uvek su muškarci.

Da bi dobio titulu shamana osoba prolazi kroz razdoblje surove obuke koja se obicno sastoji od povlacenja u samocu i strogog posta za vreme koga moze nastati i psiholoska promena pola. Iz ovog verskog povlacenja u samocu on izlazi sa stecenom moci, stvarnom ili uobrazenom, da moze po svojoj volji preci u stanje mentalne odvojenosti. U takvom stanju za njega se ne veruje da je, poput Pitije ili savremenih medijuma, opsednut nekim duhom, vec se veruje da njegova dusa napusta telo i putuje u daljine, najcesce u carstvo duha.
Shaman se moze vidjeti istovremeno na raznim mestima, on ima moc bilokacije (istovremena prisutnost iste osobe na dva potpuno razlicita mesta). Iz tih dozivljaja, koje on prica u improviziranoj pesmi, on stice sposobnost proricanja, stvaranja religiozne poezije i lecenja magijom, sto ga sve cini veoma vaznom osobom u zajednici.Dok neki Shamani prorokuju ili tumace snove.

Pored opstih sposobnosti za gospodarenje duhovima, pripravnik je morao da pokaze i neku konkretnu radnju kao sto je izazivanje kise u susnom periodu. Tek tada, pleme priznaje da je pripravnik postao pravi Shaman. Njegov polozaj u plemenu je vazan ali ne i svetacki - on jednostavno mora stalno da se dokazuje. Uzdizanje duse ili astralno putovanje ne praktikuje se cesto - to je jedna od vekovima odrzavanih i velikih vestina Shamana.

Cesto se govori da Shamansko shvatanje zivota delimicno potice od Starohaldejaca. Haldejci ili Akadjani su verovali u mnostvo duhovno-materijalnih demona odnosno zlih duhova koji su na Nebu, Zemlji ali i u podzemnom svetu. Oni su stvorili posebnu religiju u kojoj je znacajno mesto zauzimao citav splet raznih obreda i rituala punih molitvi, kletvi, zaklinjanja, caranja, magijske igre i sl. - a sve to u funkciji isterivanja zlih duhova. Posto nisu znali za viruse i bakterije bili su uvereni da to zli duhovi ulaze u ljude i tako ih razboljevaju.Mentalno retardirani i miroljubivo maloumni bili su smatrani polu svetim bicima.
Ako je rec o bolesti izazvanoj kradjom duse ili bolesti izazvanoj unosenjem magijskog predmeta, Shaman uspeva da ustanovi prirodu bolesti samo zahvaljujuci svojim ekstatickim sposobnostima. On raspolaze i brojnim duhovnim - pomocnicima, koji za njega traze uzrok bolesti, a seansa nuzno podrazumeva i dozivanje tih duhova.

Ljudi u prvobitnim drustvima veruju u bozanstva, magiju i rituale. Rituale su obavljali shamani za koje se verovalo da imaju magicnu moc komunikacije sa bozanstvima. Shamani su imali visestruku ulogu: divinacija, prinošenje zrtava, molitva za bozju zastitu, predvidanje nebeskih fenomena, medicinska praksa, itd.

Najveci broj Shamana su vidovnjaci koji u snu primaju naloge bogova i duhova ili uzimaju, na primer, otrovne gljive, da bi u stanju intoksinacije - polutransa mogli saznati kako da lece. Svesno i voljno dostizanje duhovne ekstaze je ono sto najizrazitije obelezava samane. U nekim plemenima se ekstaza dostize duhovnim vezbama i naporom volje dok se kod nekih ekstaza postize pomocu raznih pomagala.
Prilican broj elemenata ekstatickog iskustva uzimaju mehanicki iz mitova i legendi te rituala svojih naroda.
U drugim krajevima njoj odgovara ekstaza postignuta narkoticima ili duvanom. Kod Vasjugana se samanizuje tako sto saman seda u najmracniji ugao kuce i pocinje da svira na gitari. Kod Altajaca je ekstaza vise stanje nadahnuca. Saman gleda i slusa duhove, u ekstazi putuje u udaljene krajeve, ali nije bez svesti.

Koristen za uvodjenje samanskog transa, bubanj ima narocito simbolicko znacenje kao sredstvo kojim se prelazi u izmijenjena stanja ili druge svijetove. Ustaljen ritam koji se svira na bubnju, a ponekad na sveckama ili drugim instrumentima, blokira druge culne informacije, omogucujuci samanu da udje u drugo stanje svijesti. Bubnjanje ima veze sa praiskonskim zvukom, za koji se ponekad smatra da je puls zemlje.


Rijec shaman potice od Tunguza u Sibiru, a znaci ‘onaj ko zna’. Samani su posvecenici transa, zanosnog i izmjenjenog stanja u kojem se smatra da oni napustaju svoje tijelo, da se penju na nebo u ‘magijaskom letu’ ili da silaze u podzemni svijet da bi se sastali s predcima i razgovarili sa duhovima prirode.

[fatamorgana]

Pročitao sam prije dosta godina knjigo od jedne žene antropologa, ne sjećam se njenog imena a knjiga se zvala
"Shamanic voices" izvanredna knjiga, pravi naučni rad sa terena.

Ona je prektično objasnila da šamanizam američkih indijanaca ima korije u sibirskom šamanizmu. Poznata je činjenica da su sibirska plemena, pretpostavlja se oko prije 13000 godina prešla Beringov moreuz kad je bio zaleđen u posljednjem ledenom dobu i da su naselili cijeli američki kontinent.

Otuda je jasno otkud vuku porijeklo korijeni "američkog" šamanizma.

[Teea]

Bog altajskih naroda se zvao Tengri Han ili Kan Tengri (na Ujgurskom znači "Gospodar duhova" ili "Gospodar neba" ) kod mongola i kalmika, Tengeri kod Burjata, Tengere kod tatra sa volgeTingir kod Beltira - upotrebljavan u citavoj aziji.


Ustrojstvo svijeta i drustva kao i sudbina ljudi zavisi od tengreja..Na zapisima sa Orhona mozemo procitati:Tengri koji je podigao mog oca kagana..Tengri sto daruje carstvo taj isti Tengri je i mene samog postavio za kagana..." Po kineskom uzoru kagan je Sin neba,vladar je izaslanik i predstavnik boga-neba.
Kod mongola postoji 99 svojstva tengrija. U narodnim religioznim verovanjima Mongola, Tengri je »sve stvorio«
Tengri je svoje nezadovoljstvo pokazivao kosmickim znacima kometama oskudicama poplavama.Prinosena mu je zrtva kao konji volovi i ovce.

[fatamorgana]

I dan danas u bivšoj (ako se ne varam)ruskoj republici Tuvi postoje još aktivni i vrlo poznati šamani od koji je jedna i žena, ne sjećam se njenog imena ali sam gledao dokumentarac.

[bez_ideje]

Pročitao sam prije dosta godina knjigo od jedne žene antropologa, ne sjećam se njenog imena a knjiga se zvala
"Shamanic voices" izvanredna knjiga, pravi naučni rad sa terena.

Ona je prektično objasnila da šamanizam američkih indijanaca ima korije u sibirskom šamanizmu. Poznata je činjenica da su sibirska plemena, pretpostavlja se oko prije 13000 godina prešla Beringov moreuz kad je bio zaleđen u posljednjem ledenom dobu i da su naselili cijeli američki kontinent.

Otuda je jasno otkud vuku porijeklo korijeni "američkog" šamanizma.

Joan Halifax ?

[Teea]

u Sibiru se javljaju i prvi samani, po arheoloskim otkricima iz pecina jos u neolitu.Imaju crtezi shamanski rituala i u Francuskoj i Spaniji koje su stare 17 000 godina.

[fatamorgana]

Pročitao sam prije dosta godina knjigo od jedne žene antropologa, ne sjećam se njenog imena a knjiga se zvala
"Shamanic voices" izvanredna knjiga, pravi naučni rad sa terena.

Ona je prektično objasnila da šamanizam američkih indijanaca ima korije u sibirskom šamanizmu. Poznata je činjenica da su sibirska plemena, pretpostavlja se oko prije 13000 godina prešla Beringov moreuz kad je bio zaleđen u posljednjem ledenom dobu i da su naselili cijeli američki kontinent.

Otuda je jasno otkud vuku porijeklo korijeni "američkog" šamanizma.

Joan Halifax ?

Iskreno se ne sjećam, no proguglah i nađoh na wiki da je ona autor te knjige, koga interesuje argument preporučujem,
knjiga je pristupačna svakom i jednostavno napisana, na engleskom.

http://en.wikipedia.org/wiki/Joan_Halifax

[harač]

pratim

[NIN]

u Sibiru se javljaju i prvi samani, po arheoloskim otkricima iz pecina jos u neolitu.Imaju crtezi shamanski rituala i u Francuskoj i Spaniji koje su stare 17 000 godina.

U Sibiru je postojalo vjerovanje, ne znam sad kad tacno i koji je narod u pitanju (imam negdje na polici), da prdezom mozes otjerati nezgodnog boga!

[fatamorgana]

u Sibiru se javljaju i prvi samani, po arheoloskim otkricima iz pecina jos u neolitu.Imaju crtezi shamanski rituala i u Francuskoj i Spaniji koje su stare 17 000 godina.

U Sibiru je postojalo vjerovanje, ne znam sad kad tacno i koji je narod u pitanju (imam negdje na polici), da prdezom mozes otjerati nezgodnog boga!

Nisam znao za toliku moć istog, ja što sam dosad maksimalno iskusio je kovrčanje dlaka u nosu ....

[Teea]

Dolazak spasitelja Mesije

Mesijanska ideja je postepeno,tokom izuzetno dugog vremenskog razdoblja uobicavana u jevrejskom narodu.I ako se teoloski termini mesija javljaju relativno kasno tek u prvom vijeku pre Hrista ideja spasitelja,osobe koja ce kao Boziji namjesnik obezbjediti jevrejskom narodu zivot u miru,slobodi u blagostanju razvija se gotovo citav milenijum.

Izraz "mesija" u sirem smislu odnosi se na jevrejske vladare koje su prije stupanja na tron bili pomazivani ( posvecenje njihove sluzbe).Cinom pomazivanja preobrazavalo bi se bice buduceg vladara,na njega bi silazio duh Boziji cime bi mu bilo omogucen priviligovan odnos sa Bogom.Medjutim cesto bi se desavalo da "sluga Boziji" iznevjeri dodeljenu misiju tako da se izraz "mesije" suzio na idealnog vladara.Danasnje,uze znacenje pojma mesije nastalo je nakon propasti jevrejske drzave i Davidove dinastije kada je najveci dio jevrejskog narodo odvedeno u vavilonsko robstvo.U toj teskoj situaciji,svestenici i proroci idealizuju vladavinu kralja Davida budeci nadu da ce se,makar u dalekoj buducnosti pojaviti Davidov nasljedniki,nakon sto obnovi jevrejsku drzavu uspostaviti mesijansko vrijeme sveopsteg mira ljubavi i pravde.
Po povratko iz robstva realnih uslova nije bilo za obnovu jevrejske drzave kraljevska ideologija Davidove loze poprima eshatoloske crte.Rastuca uloga svestenika i proroka u jevrejskoj zajednici,lisenoj monarha, uslovila je i promjenu u figuri Mesije.Predstava uzornog vladara dopunjena je time sto se mesije sada pripisuje svestenicko i prorocko obelezije.
Proroci su svojim univerzalizmom doprinjeli da se Mesiji dodjeli svjetsko-historijska uloga.Njegov zadatak vise nije ogranicen samo na povratak jevrejske drzave vec na stvaranje uslova za spasenje svih ljudi.

Vrijeme dolaska mesije je i za andjele predstavljalo nedostupnu tajnu.

Ne prihvativsi Isusa za mesiju i njegovu univerzalnu misiju spasitelja,razapinju ga ne odustajuci od mesijanske ideje.Vodjeni tom idejom podigli su vise ustanaka protiv rimljana ,godine 135 ugusena pobuda Simona barKohbe,za koga se vjerovalo da je mesija, Rimljani su sravnali sa zemljom Jerusalem, sagradivsi na njegovom mjestu grad Elija Kapitola u kojem nije smio da kroci ni jedan jevrej.
Rabini posle loseg ,iskustva sa mesijanskim ustancima,neuspjelo pokusavaju da pobiju ideju mesija koja je duboko bila ukorijenjena u svijest jevrejskog naroda.Duboka vjera da ce im vratiti Obecanju zemlju podici razoreni Hram i uspostaviti mesijansko doba.

Uprkos gorkim istorijskim iskustvima sa toboznjim mesijima,medju ortodoksnim jevrejima i danas je zivo ocekivanje dalaska Mesije.Oni cvrsto vjeruju da ce Davidov potomak izbaviti jevrejski narod od svih njegovih neprijatelja,sabrati ga iz rasejanja i uciniti ga dominantnim vladajucim narodom na zemlji,obnoviti Solomonov hram od koga je ostao samo zid placa i uciniti Jerusalem prestaonicom svjeta.
...
Dok jevreji ocekuju svog kralja iz Davidove loze hriscani slijede upozorenje Mesije-Isusa da ce se na kraju vremena pojaviti lazni mesija kome je cilj da obmane vjerne.Ocekivani jevrejski mesije je zapravo po hriscanskom vjerovanju Antihrist,koji ce kao veliki humanista i cudotvorac obmanuti veliki dio covjecanstva.

Nakon 3 i po godine njegove vladavine,koje ce biti u znaku velikih iskusenja i patnji uslijedice drugi Hristov dolazak.
Lazni mesije ce biti svrgnut sa prijestola i bacen duboko u pakao.

Mesijansko ocekivanje izvor je spora i izmedju judizma i islama.Naime da bi doslo do obnove Solomonovog hrama* neophodno je srusiti al Aksu dzamiju koja je po znacaju treca islamska svetinja koja je napravljena na mjestu Solomonovog hrama. Muslimani vjeruju da se upravo sa tog mjesta Muhamed uznio u nebo (miradz) i susreo se sa prijedhodnim poslanicima, obisao dzenet i dzehenem i dobio naredbe od Allaha o namazu i druge propise.Muslimani takodje ocekuju Mesiju-Mehdija, potomka Muhameda.



* Prvi Solomonov hram sagrađen u 10-om vjeku pre Hrista.
Uništio ga je Nebukadnezar II u opsadi Jerusalima 587. pre Hrista.

Drugi Solomonov Hram je sagrađen 516 pre hrista.
Uništili su ga Rimljani 70. godine. Al Aksa i kupola na stjeni je podignuta na mesto hrama 691 god.

Zid plača ili Zapadni zid je zid i jedini ostatak nekadašnjeg Solomonovog hrama u Jerusalimu. Zid plača je popularan naziv u hrišćanskim zemljama, ali Jevreji ga nazivaju Zapadni zid.

[vodoprovodčik]

Dio članka s wikipedije o islamu u Indoneziji i miješanju sa lokalnim religijama:

To a significant degree, the striking variations in the practice and interpretation of Islam — in a much less austere form than that practiced in the Middle East — in various parts of Indonesia reflect its complex history. Introduced piecemeal by various traders and wandering mystics from India, Islam first gained a foothold between the twelfth and fifteenth centuries in coastal regions of Sumatra, northern Java, and Kalimantan. Islam probably came to these regions in the form of mystical Sufi tradition. Sufism easily gained local acceptance and became synthesized with local customs. The introduction of Islam to the islands was not always peaceful, however. As Islamized port towns undermined the waning power of the east Javanese Hindu/Buddhist Majapahit kingdom in the sixteenth century, Javanese elites fled to Bali, where over 2.5 million people kept their own version of Hinduism alive. Unlike coastal Sumatra, where Islam was adopted by elites and masses alike, partly as a way to counter the economic and political power of the Hindu-Buddhist kingdoms, in the interior of Java the elites only gradually accepted Islam, and then only as a formal legal and religious context for Javanese spiritual culture.

These historical processes gave rise to enduring tensions between orthodox Muslims and more syncretistic, locally based religion — tensions that were still visible in the early 1990s. On Java, for instance, this tension was expressed in a contrast between the traditionalist santri and abangan, an indigenous blend of native and Hindu-Buddhist beliefs with Islamic practices sometimes also called Javanism, kejawen, agama Jawa, or kebatinan. The terms and precise nature of this opposition were still in dispute in the early 1990s, but on Java santri not only referred to a person who was consciously and exclusively Muslim, it also described persons who had removed themselves from the secular world to concentrate on devotional activities in Islamic schools called pesantren—literally "the place of the santri".

In contrast to the Mecca-oriented philosophy of most santri, there was the current of kebatinan, which is an amalgam of animism, Hindu-Buddhist, and Islamic — especially Sufi — beliefs. This loosely organized current of thought and practice was legitimized in the 1945 constitution and, in 1973, when it was recognized as Kepercayaan kepada Tuhan Yang Maha Esa (Indonesian: Believer of One Supreme God) that somewhat gain the status as one of the agama, President Suharto counted himself as one of its adherents. The Kebatinan or Kepercayaan have no certain prophet, sacred book, nor distinct religious festivals and rituals; it has more to do with each adherents internalized transcendental vision and beliefs in their relations with the supreme being. As the result there is an inclusiveness that the kebatinan believer could identify themselves with one of six officially recognized religions, at least in their identity card, and still maintain their kebatinan belief and way of life.

Kebatinan is generally characterized as mystical, and some varieties were concerned with spiritual self-control. Although there were many varieties circulating in 1992, kebatinan often implies pantheistic worship because it encourages sacrifices and devotions to local and ancestral spirits. These spirits are believed to inhabit natural objects, human beings, artifacts, and grave sites of important wali (Muslim saints). Illness and other misfortunes are traced to such spirits, and if sacrifices or pilgrimages fail to placate angry deities, the advice of a dukun or healer is sought. Kebatinan, while it connotes a turning away from the militant universalism of orthodox Islam, moves toward a more internalized universalism. In this way, kebatinan moves toward eliminating the distinction between the universal and the local, the communal and the individual.

Another notable view is the division between traditionalist and modernist Islam. The nature of these differences was complex, confusing, and a matter of considerable debate in the early 1990s, but traditionalists generally rejected the modernists' interest in absorbing educational and organizational principles from the West.[citation needed] Specifically, traditionalists were suspicious of modernists' support of the urban madrasah, a reformist school that included the teaching of secular topics.[citation needed] Traditionalists also sought to add a clause to the first tenet of the Pancasila state ideology requiring that, in effect, all Muslims adhere to the sharia.[12]

Despite these differences, the traditionalist Nahdlatul Ulama, the progressive Consultative Council of Indonesian Muslims (Masyumi), and two other parties were forcibly streamlined into a single Islamic political party in 1973—the United Development Party (PPP). Such cleavages may have weakened Islam as an organized political entity, as demonstrated by the withdrawal of the Nahdlatul Ulama from active political competition, but as a popular religious force Islam showed signs of good health and a capacity to frame national debates.

ako neko još šta zanimljivo pronađe, dobro bi bilo da postavi.

[Teea]

Mircea Eliade Historija Vjerovanja i Religijskih Ideja-Tom-1,2 i 3

[fatamorgana]

[quote="vodoprovodčik"
....ako neko još šta zanimljivo pronađe, dobro bi bilo da postavi.[/quote]

Evo ja nađoh ovo, traje tri sata, odgledao sam prva dva sata, zanimljivo!



( ima na 0.10 sek. da se kilkne na verziju na engleskom)

[Challenger__]

Odlična tema, sjajan uvod i dopunska izlaganja, poziv na vrhunski autoritet,



...akademski pristup - sve u svemu pet, ma šta pet, čista desetka , hvala @teea!

[ice2cube]

Zanimljiva tema..

[Teea]

hvala @teea!

[Teea]

Mit se rađa u samom srcu religije ali se u njoj ne iscrpljuje. Religija bez mita ne može, ali mit bez religije može. On je nastao na samim izvorima, na početku života čovjeka kao kulturnog bića, ali se još uvjek vode diskusije o tome da li mit prethodi ritualu, ili ritual mitu, da li su nužno međusobno povezani i na koji način jedan drugog podstiču.

Ni jedan fenomen moderne kulture ne može se razumjeti, a da se u njemu ne sagleda značajno prisustvo mita. Danas postoje dvije tendencije: za i protiv mita. U 18.vjeku, epohi prosvetiteljstava, dolazi do dominacije razuma, pa mit gubi na važnosti. Još su Platon i Ksenofan kritikovali mit i govorili da nastupa doba trezvenosti, trijumfa razuma
i racionalne svijesti.Prelazak od svijeta mita na svijet refleksnog mišljenja bio je presudan za razvoj evropske civilizacije.

U mitu su prisutne tri najvažnije ljudske funkcije: religijska, saznajna i estetska;dobro, istina i ljepota. Mit je pokretač moralnih i civilizacijskih aktivnosti. Funkcija mitologije u primitivnoj zajednici je da obavi harmonizaciju i da dovede do većeg stepena reda u zajednici i time preduprijedi stanje haosa, sumnju, apatiju, pesimizam. Ona objašnjava postojeći društveni i kosmički poredak shvaćen na način svojstven datoj kulturi.Oslobađa čovjeka od svakodnevnice,briše razliku između realnog i nerealnog, svetovnog i sakralnog, duhovnog i materijalnog. Mit može provocirati progres i biti inspiracija revolucionarnim promjenama.
Sinkretička funkcija mita objedinjuje suprotnosti: umno i čulno, duhovno i materijalno, razum i volju.
Kao elemenat strukture može naći mjesta u najrazličitijim formama kulture, uključujuči tu i umjetnost. Mitovi su usko povezani sa magijom i obredom, religijom i verovanjem u natprirodne moći.Kao religijski kult mit spaja životne zajednice ljudi i bogova bez obzira da li je u pitanju politeizam ili monoteizam.Kao predstupanj logičkog razmišljanja objašnjava nejasne stvari i forme.Javlja se kao element u integraciji društva i podupire kolektivno mišljenje.Mit se mora dovjesti u vezu sa prvobitnim čovjekovim objašnjenjima prirodnih zbivanja.Oni su refleks čovjekove fantazije na objektivna prirodna događanja, na grmljavinu, kretanje nebeskih tela, uticaj sunca, kiše, oblaka, kao i objasnjavanju drstvenih pojava i dogadjaja.

U doba racionalizma i prosvjetiteljstva učinjen je odlučan udarac mitskom i religijskom mišljenju, ali paralelno sa ovim procesom demitologizacije tekao je i sve primjetniji suprotan proces remitologizacije.
Leh Mruz smatra da je stvaranje mita izvjesna forma bekstva i oslobođenja od straha i da i danas postoje šanse za stvaranje mita. Razlika između starih i novih mitova je što današnji mitovi se brzo demitizuju i što im je vrijeme trajanja znatno kraće. Mruz ističe da nove mitove odlikuje veća individualizacija. Psihološki gledano postoje dijelovi društva sa većom, odnosno, manjom potrebom za mitom. Najmanje potrebe za mitskim imaju srednji slojevi, a najvidljivije potrebe imaju ugrožene zajednice .

Mit je najstarija forma, u kojoj antički narodni duh sagledava svijet i božanske stvari. Njemu se istina ostvaruje u slici, kao simbol, kao misaona slika, a njegova opažanja su se prikazivala u pričama o dogadjajima i doživljajima bogova.
Mitovi su dugo vremena obavljali primarnu funkciju kao temelj vjere, ali i to je od značaja, ove misaone slike u kojima se mit pokazuje nisu stvarne, već imaginarne, u njima je poezija višestruko sudjelovala.
Mitologija, kao nauka o mitovima, omogućava nam da shvatimo činjenicu kako u religijskim predstavama naroda leži duhovna istina. Mi smo tek danas u stanju da razumjemo, da su, iako sa gledišta savremene nauke, mitske slike i istine koje su zaodenute poetskom magmom u osnovi varljive, svojedobno te istine mitske predstave bile smatrane kao stvarne i istinite. „Drevni čovjek“ je u tim izmaštanim slikama, snabdevši ih mislima i osećanjima, video stvarna bića.
Ukratko, mitologija jednog naroda je na takav način srasla s njegovim životom i bivstvom da je mogla jedino iz njega samog proizići.

[dr.Gonzo]

Znanje samana bazira se na licnom iskustvu izmjenjenog stanja svijesti. Izmjena se poztize raznim metodama, npr. konzumiranjem biljaka, gljiva, plesom, pjevanjem, meditacijom, sviranjem bubnja ili didgeridooa itd. Nekada se desava i spontano.

Hemijske metode (konzumiranje odredjene prirodne supstance) su uglavnom najefikasnije, ali iskusni samani mogu putovati i pomocu drugih metoda.

U izmjenjenim stanjima (pogotovo onim psihodelicnim) covjek posmatra svijet drugacijim naocalama. Perspektiva se mijenja i siri (samim tim sto imamo i novi ugao posmatranja koji mozemo integrisati sa starim). Zbog toga se iskusni samani sa putovanja vracaju sa "prosirenim horizontima", slikom sire realnosti u kojoj je moguce objasniti stvari koje su inace neobjasnjive.

U "prosirenoj perspektivi" izmjenjenog stanja svijesti neki zakljucci se namecu sami od sebe. Dobar primjer je fenomen "duhovnosti". Brojni autori danas pretpostavljaju da duhovnost kao fenomen vuce korijene iz direktnih duhovnih iskustava u izmjenjenim stanjima svijesti starih samana. Teorija je veoma jednostavna i zamisliva.

Evolucijom ovih prvobidnih direktnih iskustava dolazi do razvoja duhovnog zivota plemena, a plemenski rituali i ceremonije vremenom prerastaju u organizovanu religiju. Za razliku od plemenskih zajednica kod kojih je direktno iskustvo bilo u prvom planu, organizovana religija bazira se na vjerovanju.

U Sibiru je postojalo vjerovanje, ne znam sad kad tacno i koji je narod u pitanju (imam negdje na polici), da prdezom mozes otjerati nezgodnog boga!

To je vjerovanje vrlo lako objasniti
nezgodan bog = negativna energija = teska situacija = razmisljanje o problemima itd. I u takvoj teskoj situaciji kad neko dobro shukne, moze popraviti razpolozenje svima. Nekad fakat funkcionise

[Teea]

istorija morala


STARI EGIPAT nije razvio model sistematizovanih moralnih normi. Osnovni principi i propisi za ponasanjem u svakodnevnom zivotu proisticu iz religije, a istice ih duhovni vodja, odabranik bogova na zemlji.

DREVNA KINA zivi po principima Konfucija koji se prihvataju kao moralni kod.

STARA GRCKA otvara istoriju intenzivnih filozofskih rasprava o moralnom ponasanju.

PITAGORA(6.v.p.n.e.)je zacetnik jednog od prvih moralnih ucenja. Verujuci da intelektualna priroda coveka treba da uzme prevlast nad culnim i senzualnim u coveku,Pitagora propoveda da moralni zivot koji znaci posvecivanje mentalnoj disciplini, a koja nalaze jednostavnost u vladanju, govoru, odevanju, ishrani.

SOFISTI(5.v.p..e.), poznati po razvijanju retorike i logike, ali i po prvim gradjanskim skandalima, iskazali su skepticizam u pogledu postojanja moralnih nacela koja imaju apsolutno vazenje. PROTAGORA je smatrao da je ljudsko sudjenje uvek subjektivno i da je stoga valjano samo za pojedinca. Ekstremna posledica je sofisticko tvrdjenje da nista nepostoji i zato, ako ne postoji nista covek ne moze da sazna to nista, a ako ne moze da sazna, onda ne moze ni da ga prenese drugima.

SOKRAT, jedan od najvecih duhovnih neprijatelja sofista, u dijalogu sa svojim ucenikom Platonom, razvija ucenje po kome je znanje osnovna moralna vrlina, a neznanje osnovno zlo. Tako, samo znanje i ucenje vodi ljudsko bice do morala.

EPIKUREJCI( 4. i 3. vek p.n.e.)razvijaju ucenje po kome je zadvoljstvo
posebno intelektualno zadovoljstvo vrhovno moralno dobro.

MEGARIJANCI, sledbenici EUKLIDA,oglasavaju se stavom da se dobro moze zvati mudrost, ideja dobra je apsolutna tajna i moze se otrkiti samo putem logicke analize.

PLATON(4.v.p.n.e.)zagovara ucenje po kome je dobro esencijalni element zivota. Zlo nepostoji po sebi, vec predstavlja nesavrsenu refleksiju realnog dobra. Ontolosko dobro pojavljuje se u coveku kao vrlina.U
Dialogues Platon pise da se ljudska dusa sastoji od tri elementa: intelekta, volje i emocija, i svaka od njih ima posebnu ulogu u produkciji vrline.Vrlina intelekta je mudrost ili samoznanje o okoncanju zivota; vrlina volje je hrabrost, a vrlina emocija jeste samo-kontrola. Apsolutna vrlina je pravda, koja se stice harmonizacijom posebnih vrlina.

ARISTOTEL, Platonov ucenik, u kasnim decenijama 4. veka p.n.e. objavljuje prvu ETIKU, u kojoj raspravlja o sreci kao vrhovnom dobru i istice princip umerenosti. Sreca proistice i zosnovnih atrubuta ljudske prirode, iz razuma koji funkcionice u skladu sa ljudskim mocima. Da bi dostigao srecu, covek mora da razvije dve vrste navika: prvo, stalnu mentalnu aktivnost koja proizvodi znanje i vodi do kontemplacije, i drugo prakticne aktivnsti koje proizvode hrabrost. Govoreci o principu `zlatne sredine´ ili umerenosti koja predstavlja vodilju u moralnom zivotu, istice se da, u celini, umerenost znaci odricanje od ekstrema, obilja i oskudnosti.

SPINOZA je u svom etickom ucenju isticao da su sa aspekta vecnosti, sve stvari moralno neutralne i samo ljudske potrebe ili interesi odredjuju granice dobra i zla.Intelektualna ljubav za Boga, koja promovise moralno nacelo da ono sto je dobro za mene treba da postane opste dobro, jeste posebna moc koja nadilazi moci razuma.


IMANUEL KANT uvodi kategoricki imperativ, kao vrhovni princip na kome se temelji moral. Prema Kantu, bez obzira kako covek deluje, ponasanje coveka uvek je odredjeno slucajem i datim okolnostima: prema tome moralnost se ne moze procenjivati na osnovu posledica koje jedan cin proizvodi, vec samo na osnovu namere.Samo namera se moze vrednovati kao ispravna i dobra. Kategoricki imperativ je princip koji je po sebi ispravan i dobar, i zato namera da se dela na odredjeni nacin mora da sleditaj princip:Delaj tako da princip koji te vodi postane tvoja volja kao univerzalni zakon dobra´.

[Dugi nožni nokti]

U Sibiru je postojalo vjerovanje, ne znam sad kad tacno i koji je narod u pitanju (imam negdje na polici), da prdezom mozes otjerati nezgodnog boga!

To me "mrvicu" podsjeti na ovo:"So, basically, every time you piss puke or crap, you’re a step closer to immortality." — Alan Shore
Inače, riječ je o scijentologiji.

[Kemal Malovčić]

Odlična tema. Elijade je majstor nad majstorima, najnedavnije sam čitao jedno njegovo poglavlje o šamanizmu kod primitivnih naroda, i to je nevjerovatno zanimljivo. Šamanizam kao knjiga je isto vjerovatno odlična, ali je trenutno nemam.

[Teea]

evo jedna interesantna knjiga

GENEALOGIJA MORALA

Fridrih Niče

http://ponude.biz/knjige/f/fridrih%20ni ... morala.pdf

[graue_maus]

super tema ...

[Teea]

evo jedna interesantna knjiga

GENEALOGIJA MORALA

Fridrih Niče

http://ponude.biz/knjige/f/fridrih%20ni ... morala.pdf

par citata iz knjige

Sve što je na zemlji učinjeno protiv "plemenitih",
"moćnih", "gospodara", "vlastodržaca" nije pomena vredno u poređenju s onim što su protiv
njih učinili Jevreji: Jevreji, onaj sveštenički narod koji je, sebi zadovoljenje od svojih
neprijatelja i porobljivača umeo da pribavi jedino radikalnim preokretanjem njihovih
vrednosti, dakle činom najduhovnije osvete. Jedino to je odgovaralo jednom svešteničkom
narodu, narodu sa najsuzdržanijom svešteničkom osvetoljubivošću. Niko drugi nego Jevreji
su bili oni koji su se drznuli da sa zastrašujućom doslednošću preokrenu aristokratsko
vrednosno izjednačavanje (dobar = otmen = moćan = lep = srećan = bogu mio) i da se zubima
najponornije mržnje (mržnje nemoći) toga drže, naime "samo bedni su dobri; samo siromašni,
nemoćni, samo ljudi iz nižih slojeva su dobri; isto tako, pobožni su jedino paćenici, siromašni,
bolesni, ružni, jedino su oni bogougodni, samo za njih postoji blaženstvo — a vi, naprotiv, vi
otmeni i moćni, vi ste za sva vremena zli, svirepi, pohlepni, nezasitljivi, bezbožni; vi ćete
takođe za sva vremena ostati nesrećni, prokleti i odbačeni!"... Zna se ko je nasledio ovo
jevrejsko preokretanje vrednosti naime da s Jevrejima
počinje robovski ustanak u moralu: onaj ustanak koji za sobom ima istoriju dugu dve hiljade.

dogodilo se ovo: iz stabla onog drveta osvete i mržnje, jevrejske mržnje — najdublje i
najsublimnije, naime mržnje koja stvara ideale i preinačuje vrednosti, kojoj na zemlji nikad
nije bilo ravne — izraslo je nešto isto tako neuporedivo, jedna nova ljubav. najdublja i
najsublimnija od svih vrsta ljubavi: — a iz koga drugog stabla bi i mogla izrasti?... Ali neka
se ne misli da je ona možda izrasla kao direktna negacija one žeđi za osvetom, kao suprotnost
jevrejske mržnje! Ne, istina je obrnuto!

Ovaj Isus iz Nazareta kao ovaploćeno
jevanđelje ljubavi, ovaj "spasitelj" koji siromašnima, bolesnima, grešnima donosi blaženstvo i
pobedu — zar nije on bio upravo zavođenje u svom najstrašijem i najneodoljivijem obliku,
zavođenje i zaobilazni put upravo ka onim jevrejskim vrednostima i novinama u idealu? Zar
nije Izrael baš zaobilaznim putem ovog "spasitelja", ovog prividnog protivnika i podrivača
Izraela, postigao poslednji cilj svoje sublimne osvetoljubivosti? Zar ne spada u tajanstvenu
crnu magiju istinski velike politike osvete, politike dalekovide, podzemne, sporonapredujuće i
proračunate osvete da je Izrael sam morao pred licem celog sveta poreći i na krst razapeti
istinsko oruđe svoje osvete kao nešto krajnje neprijateljsko, da bi "ceo svet", to jest svi
protivnici Izraela mogli bez podozrenja da zagrizu upravo taj mamac? I zar bi čovek uopšte
mogao, uz pomoć sve prefinjenosti duha, izmisliti neki opasniji mamac? Nešto što bi po
zavodljivoj, omamljivoj, opojnoj, pogubnoj snazi bilo ravno onom simbolu "svetog krsta",
onom jezivom paradoksu "boga na krstu", onoj misteriji nezamislive, krajnje svireposti i
samoraspeća boga radi spasa čoveka?... Izvesno je bar to da je sub hoc signo* Izrael sa
svojom osvetom i preokretanjem svih vrednosti, dosad uvek iznova trijumfovao nad svim
plemenitijim idealima...

Robovski ustanak u moralu počinje time što sam ressentiment* postaje stvaralački i
rađa vrednosti: ressentiment takvih bića kojima je uskraćeno pravo reagovanje, reagovanje
činom, koja se obeštećuju samo imaginarnom osvetom. Dok svaki otmeni moral izrasta iz
trijumfujućeg samopotvrđivanja, robovski moral unapred kaže ne onom što je "izvan", što je
"drugo", što "nije on sam": i ovo ne je njegov stvaralački čin. Ovo okretanje pogleda koji
postavlja vrednosti— ovaj nužni pravac ka drugom, prema spolja, umesto nazadka samom
sebi— spada upravo u ressentiment: robovskom moralu, da bi nastao, uvek je potreban najpre
jedan suprotni, spoljni svet, fiziološki rečeno potrebni su spoljni nadražaji da bi uopšte
delovao — njegova akcija je iz osnova reakcija.

Obe suprotstavljene vrednosti "dobar i rđav", "dobar i zao" bile su
strašnu, hiljade godina dugu bitku na zemlji; i ma koliko druga vrednost već odavno bila u
prevazi, ipak još ni sada nisu retka mesta gde se bitka i dalje vodi bez odluke. Čak bi se moglo
reći da je ona s vremenom postajala sve žešća i samim tim sve dublja, sve duhovnija: tako da
danas možda nema odsudnijeg obeležja "više prirode", duhovnije prirode, koje bi bilo
izrazitije nego biti rascepljen u onom smislu i stvarno još biti poprište onih suprotnosti.
Simbol ove borbe ispisan slovima koja su kroz celu istoriju čovečanstva sve do danas ostala
čitljiva jeste "Rim protiv Judeje, Judeja protiv Rima": — dosad nije bilo većeg događaja od te
borbe, od te dileme, od te nepomirljive suprotnosti. Rim je u Jevrejinu osećao nešto kao samu
protivprirodu, tako reći kao svoj antipodni monstrum; u Rimu se smatralo da je dokazana
činjenica da Jevrejin "mrzi čitav ljudski rod": s pravom, ukoliko se imalo prava da se spas i
budućnost ljudskog roda vezuju za bezuslovnu vladavinu aristokratskih vrednosti, rimskih vrednosti. A šta su, nasuprot tome, osećali Jevreji prema Rimu?

Ko je od njih zasad pobedio, Rim ili
Judeja? Ali nema tu nikakve sumnje: treba samo pogledati kome se danas kao ukupnosti svih
vrednosti klanjaju u samom Rimu — i ne samo u Rimu nego na polovini zemljine lopte,
svuda gde je čovek postao pitom ili hoće da postane pitom— trojici Jevreja, kao što se zna, i
jednoj Jevrejci (Isusu iz Nazareta, ribaru Petru, ćilimaru Pavlu i majci gore pomenutog Isusa,
zvanoj Marija). To je vrlo značajno: Rim je nesumnjivo podlegao. Istina, u renesansi je došlo
do blistavo-strašnog ponovnog buđenja klasičnog ideala, otmenog vrednovanja svih stvari:
sam Rim se ponašao kao probuđen iz obamrlosti pod pritiskom novog, nad njim izgrađenog
judaizovanog Rima koji je imao izgled ekumenske sinagoge i zvao se "crkva": ali ubrzo je
ponovo trijumfovala Judeja zahvaljujući onom plebejskom (nemačkom i engleskom)
osvetoljubivom pokretu koji se zove reformacija, s dodatkom onoga što je iz nje moralo
proisteći, obnove crkve — obnove i starog grobnog mira klasičnog Rima.

...